جنگ تحمیلی و هویت ملی

Authors

مهدی رحمتی

abstract

درسال 1359 در منطقه خاورمیانه جنگی بین دو کشور ایران و عراق در گرفت. مردم ایران با گرایش های مختلفی در این جنگ حضور یافتند که علت­ بسیاری از این گرایشات به تعریف آنها از خود یعنی هویت آنها بر می گردد. به اعتقاد بسیاری از صاحب نظران، هویت ملی در ایران ( بعد از انقلاب اسلامی ) از سه عنصر اصلی ناسیو نالیسم، اسلام و تجدد تشکیل شده بود که مهمترین عنصر را عنصر اسلام تشکیل می داد. در واقع جایگاه مسئله هویت در گفتمان جنگ، یک مسئله اساسی است. زیرا هویت ملی ایرانیان با شروع جنگ وارد آزمون سختی شد که از یک سو می‏بایست پاسخی برای تهدیدهای خارجی پیدا می کرد و از سوی دیگر سطح تأثیرپذیری خود را از شرایط جنگی با جامعه روز تطبیق می داد. مسئله ای که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته این است که آیا جنگ تحمیلی بر این هویت ملی تأثیر گذاشته بود یا اینکه چه در سطح گفتمانی و چه در سطح لایه های مختلف هویتی بدون تغییر مانده بود؟ و آیا در طول جنگ تحمیلی برای ایرانیان، مرز خودی و غیرخودی مشخص شده بود و آیا آنها توانسته بودند به تعریفی از خود برسند یا نه؟

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

فرهنگ راهبردی و دفاع ملی؛ مطالعه موردی جنگ تحمیلی

فرهنگ راهبردی از متغیرهای کلیدی در تعیین سرنوشت سیاست‌ها و برنامه‌های دفاعی دولت‌ها...

full text

راهبرد دفاع ملی؛ درس‌هایی از پایان جنگ تحمیلی

جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، نمونه‌ عالی و عملی تهدید امنیت ملی و دفاع همه‌جانبه از آن است. پرسش اصلی این است که این جنگ، به ویژه پایان آن چه تجارب و درس‌هایی برای دفاع ملی دارد؟ فرضیه تحقیق این است که جنگ تحمیلی و چگونگی پایان آن نشان می‌دهد برای دفاع از کشور و تأمین اهداف و منافع ملی باید راهبردی متوازن با توجه به اهداف و توان‌‌مندی‌ها و ترکیبی درست و دقیق از عناصر و مؤلفه‌های قدرت نظامی، سیاس...

full text

چالش‏های فرهنگی و هویتی جانبازان جنگ تحمیلی

با گذشت بیش از دو دهه از پایان جنگ تحمیلی، همچنان بار رنج ناشی از جنگ‌زدگی و آسیب‏‏‏دیدگی بر دوش برخی از خانواده‏ها سنگینی می‏کند. در میان آسیب‏دیدگان از جنگ، جانبازان به‌عنوان نمادهای عینی و ماندگار گفتمان ایثار و شهادت، از جایگاه ویژه برخوردارند. جانبازان با مسائل و مشکلات گوناگونی مواجه‌اند که یکی از مهم‏‏ترین آن‌ها «دغدغۀ هویت جانبازی» و چالش‌های مربوط به آن است. پرسش مقاله این است که جانب...

full text

فرهنگ راهبردی و دفاع ملی؛ مطالعه موردی جنگ تحمیلی

فرهنگ راهبردی از متغیرهای کلیدی در تعیین سرنوشت سیاست ها و برنامه های دفاعی دولت هاست. این مقاله ضمن بیان اهمیت فرهنگ راهبردی در دفاع ملی، به این نکته اشاره دارد که پیروزی در جنگ مستلزم بهره برداری هوشمندانه از پتانسیل های فرهنگ راهبردی است. برای مثال، تحریک ابعاد تهاجمی فرهنگ راهبردی با وجود اینکه ممکن است موفقیت های تاکتیکی به دنبال داشته باشد، اما تضمین کننده پیروزی نهایی نیست. رفتار آلمان و...

full text

ابعاد جغرافیایی خسارتهای جنگ تحمیلی

با توجه به اتمام بازسازی مناطق جنگزده کشور در سال جاری‘ "ابعاد جغرافیایی و عملکرد بازسازی" هدف اصلی مطالعه بوده است‘ اما به دلیل گستردگی موضوع در مقاله حاضر " ابعاد جغرافیایی خسارتهای جنگ تحمیلی " بعنوان مدخلی بر "عملکرد فضایی بازسازی مناطق جنگزده" که در بخش دوم ارائه خواهد شد مورد بررسی قرار گرفته است. مباحث و عناوین اصلی مقاله عبارتست از: " میزان خسارت و توزیع جغرافیایی آن در جنگ تحمیلی‘ شناخ...

full text

امام خمینی(ره) و مدیریت نرم دفاع ملی؛ مطالعه موردی جنگ تحمیلی

در این مقاله به مقوله «مدیریت نرم دفاع ملی» یا وجوه نرم مدیریت دفاع ملی که کمتر بدان پرداخته شده می‏پردازیم و آن را در خصوص نحوه مدیریت امام خمینی(ره) در طول جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، عملیاتی می‏کنیم. بر این اساس، نویسنده در این مقاله به این پرسش می‏پردازد که «امام خمینی(ره) در مقام رهبر انقلاب و جمهوری اسلامی ایران و در چارچوب دفاع ملی، جنگ تحمیلی از سوی عراق را که بزرگترین تهدید سخت‏افزاری ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه تخصصی جنگ ایران و عراق

Publisher: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس

ISSN

volume 7

issue 28 2009

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023